Nils Gustaf Dalén (* 30. November 1869 in Stenstorp; † 9. Dezember 1937 in Lidingö (Stockholms län)) war ein schwedischer Ingenieur. Er erhielt 1912 den Nobelpreis für Physik „für seine Erfindung selbstwirkender Regulatoren, die in Kombination mit Gasakkumulatoren zur Beleuchtung von Leuchttürmen und Leuchtbojen verwendet werden“.

1932

Svenska Dagbladet 19 maj 1929

1932

Gustaf Dalén participates in a school radio program about the Aga lighthouses

Leeuwarder courant 26-03-1935

Oostenrijk

Experiment plaats 1937

1912

Gustaf Dalén. Medaljongen avsedd för Chalmers Nybygge i Göteborg år 1940

Gustaf Dalén in collaboration with the masterpiece Axel Gylling

Gustaf Dalén med hustrun Elma och troligen två av barnen i villan på Lidingö. Foto från 1920-talet.

About AGA Gustav Dalen

1929

Bataviaasch nieuwsblad 04-04-1935

Soerabaijasch handelsblad 08-04-1937

Gustav Dalén, Erfinderingenieur, war von 1909 bis 1937 Präsident der AGA.

De acetyleen cilinder werd getest boven een vuur, kijken of hij ook ontplofte, dit was een eis van Amerika, de fles moest heel blijven, toen de cilinder niet ontplofte ging Dalén met nog 2 medewerkers kijken. Hij raakte zwaargewond, miste 2 ogen, de andere 2 waren minder zwaar gewond en verlieten vrij snel het zieken huis. Gustaf Dalén was ineens voor zijn leven blind.

Gustaf Dalén

Uitvinder en een van de grote Zweedse industriële mannen. Voorzitter van AGA 1909-1937. Nobelprijswinnaar in de Natuurkunde in 1912.

Gustaf Dalen is geboren in 1869. Hij was een boer jongen uit Stenstorp van Västergötland. Als dertien-jarige leeftijd ontwierp hij als een wake-up call voor het alarm is ingeschakeld op het licht en ging op de koffie-ketel. Vallei was ongelooflijk creatief en had een totaal van 99 verschillende patenten.

In september 1912, een gasolycka en Dalen uit het oog verliezen. Een paar maanden later ontving hij de Nobelprijs voor de natuurkunde. 1913 herplaatst men hem als AGA’s CEO. Hoewel hij blind werd, bleef hij met succes te kunnen beheren van de onderneming. 1929 was een van zijn beste uitvindingen – de brandstof-efficiënte AGA fornuis. Zelfs vandaag, luxe product in vele keukens, met name in Groot-Brittannië.
Gustaf Dalen AGA geleid tot zijn dood in 1937.

Nils Gustaf Dalén (1869 – 1937) was a Swedish Nobel Laureate in Physics and industrialist, the founder of AGA, the company and inventor of the AGA cooker and the Dalén light. In 1912 he was awarded the Nobel Prize in Physics for his automatic valves designed to be used in combination with gas accumulators in lighthouses and light-buoys. Initially Dalén worked with acetylene, an extremely explosive hydrocarbon gas. Dalén invented Agamassan (Aga), a substrate used to absorb the gas allowing safe storage and hence commercial exploitation. In 1906 he became Chief Engineer at the Gas Accumulator Company (manufacturer and distributor of acetylene). Acetylene produced an ultra-bright white-light and immediately superseded the duller-flamed LPG as the fuel of choice in lighthouse illuminations. Dalen exploited the new fuel, developing the Dalén light which itself incorporated a further invention, the sun valve. This solar switch controlled the light during the hours of darkness ensuring that the buoys burnt less fuel and would only operate at night. This inevitably prolonged their service life to beyond a year. The “Dalen Flasher” was a device that, except for a small pilot light,only consumed gas during the flash stage. This reduced gas consumption by more than 80%. In 1909 he ascended to the position of Managing Director of the renamed company Svenska Aktiebolaget Gasaccumulator (AGA). AGA developed lighthouses using Dalén’s products. To a rugged coastal area like Scandinavia, his mass-produced long-life minimal maintenance buoys were a significant boon to safety and livelihood. Internationally, AGA Lighthouses were built covering the entire Panama Canal. Early in 1912, Dalén was blinded in an acetylene explosion. Later the same year he was awarded the Nobel Prize for physics. Dalén was too ill to attend the presentation. His brother, ophthalmologist Professor Albin Dalén, of the Caroline Institute stood in his place. The presentation speech praised the quality of sacrificing personal safety in scientific experimentation, a compliment that compared Dalén with Nobel himself. Despite his blindness, Dalén remained in control of AGA until his death in 1937.

Gustaf Dalén 1869-1937 nobel et pere du piano de cuisson AGA paysage

Nils Gustaf Dalén (Stenstorp, 30 november 1869 – Lidingö, 9 december 1937) was een Zweeds uitvinder en directeur van Svenska Aktiebolaget Gasaccumulator (AGA). In 1912 kreeg hij de Nobelprijs voor de Natuurkunde voor zijn werk aan boeien met automatische gasregulatoren.

Gustaf was de zoon van een boer en ging in eerste instantie naar de landbouwschool. Op aanraden van Gustaf de Laval besloot hij echter over te stappen op een technische opleiding. Vanaf 1892 studeerde hij aan het Chalmers instituut in Göteborg, waar hij in 1896 afstudeerde als ingenieur. Daarna studeerde hij nog een jaar in Zwitserland aan het Eidgenössisches Polytechnikum, onder professor Stodola.

Zijn Nobelprijs is ongebruikelijk en was ook controversieel, omdat hij werd toegekend voor een uitvinding van meer technische dan wetenschappelijke aard. Dit betekent overigens ook dat de toekenning van de prijs in dit geval meer in overeenstemming was met de voorwaarden van Nobels testament dan met de meeste prijzen in de natuurkunde het geval is geweest. Dalén bestudeerde de scheikunde van acetyleen om tot een zo fel mogelijke lichtbron te komen en hij ontwikkelde veilige opslagmethoden. Ook vond hij een speciale klep uit, die onder invloed van de zon opende en sloot, zodat boeien die hiermee waren uitgerust alleen ’s nacht zouden schijnen, wat hun levensduur verlengde tot ongeveer een jaar. Deze in massa geproduceerde en langwerkende boeien brachten een belangrijke verbetering van de veiligheid aan de kust van Scandinavië met zich mee.

Eerder in hetzelfde jaar dat hij de Nobelprijs kreeg, raakte Dalén ernstig gewond in een gasexplosie. Hij herstelde van de meeste van zijn verwondingen, maar bleef blind. Dit leidde tot de speculatie dat de prijs misschien gedeeltelijk uit medelijden werd toegekend. Ondanks zijn blindheid stond Dalén tot 1937 (het jaar van zijn dood) aan het hoofd van AGA. Het bedrijf had in de jaren dertig onder andere groot succes met een fornuis dat Dalén in 1922 oorspronkelijk voor zijn vrouw had ontworpen. Ook wist AGA een contract voor de verlichting van het Panamakanaal in de wacht te slepen.

AGA, Lidingö 1935-1948.

De uitvinding van de snijbrander

AGAs direktion 1918. Rolf von Heidenstam (sedermera VD i AGA 1937-50), Gustaf Dalén en Nils Westberg. Denna trio ledde AGAs utbredning på nya marknader onder de 20 jaar.

Dalén museum link

Gustaf Dalén

Verrijdbare gas-verlichtings-units voor platform-verlichting 1925

AGA acetyleen lantaarn type LBGA-200, uitgerust met AGA sunvalve. Deze serie van de gas-lantaarns werd zeer vaak op kleinere boeien en bakens gebruikt. Ontworpen om maximaal een jaar zonder toezicht in dienst te blijven onder alle soorten weersomstandigheden, de lantaarns werden gemaakt van koper, messing en gunmetal. Lenzen waren geslepen en gepolijst. Gekleurd licht werd verkregen door de montage van een gekleurde glazen cilinder in de trommel lens. De sunvalve verminderde de gasconsumption met 40 procent. Ze zijn gemaakt in de maten 100 tot 500 mm binnendiameter van drum lens, en getypt whith letters, naar gelang van functies, en nummers aan de grootte van de lens.
In Zweden zijn er nog steeds veel van deze lantaarns in gebruik zijn, maar ze zijn allemaal voorzien van elektrische lamp installaties.